Đằng sau 12 giây "tuyệt đối điện ảnh" của Su-30MK2 trên trời Ba Đình A80

Người chỉ huy để tạo nên những thước phim đầy cảm xúc đó là anh Nghiêm Bá Hoài - Trưởng phòng Đạo diễn hình ảnh, Trung tâm Phim truyền hình (VFC), Đài Truyền hình Việt Nam (VTV).

Những khoảnh khắc “tuyệt đối điện ảnh” trên sóng truyền hình về đại lễ A80

Trao đổi với phóng viên Dân trí ngay trước cuộc họp tổng kết “chiến dịch” truyền thông A80, đạo diễn hình ảnh Nghiêm Bá Hoài - người chịu trách nhiệm về những cảnh quay đặc biệt - cho biết, anh và ê-kíp rất xúc động vì đã hoàn thành nhiệm vụ mà cơ quan giao phó, không phụ sự tín nhiệm của ê-kíp đạo diễn chung của chương trình và trọng trách với sự kiện lịch sử.

Là người phụ trách đội ngũ quay phim của VFC, đạo diễn hình ảnh Nghiêm Bá Hoài dày dạn kinh nghiệm về tạo hình. Do vậy, anh và ê-kíp đã tính toán để có những thước phim mang tính chất đặc biệt nhất tại Quảng trường Ba Đình và trên không cho đại lễ A80.

Đạo diễn hình ảnh Nghiêm Bá Hoài tiết lộ rằng, cảnh quay dàn SU-30MK2 lộn nhào trên không và bay theo đội hình trên bầu trời Ba Đình mà khán giả xem sử dụng hiệu ứng điện ảnh đặc biệt.

"Máy bay phản lực SU-30MK2 và Yak-130, L-39NG9 đều đòi hỏi mức độ an toàn rất cao. Máy quay của chúng tôi chỉ được phép đặt ở buồng lái. Với cảnh SU-30MK2 xoay vòng, chúng tôi đã sử dụng công nghệ, kết hợp với hình ảnh thật để tạo hiệu ứng thị giác như cách thể hiện ngôn ngữ điện ảnh”, anh nói.

Cảnh quay SU-30MK2 lộn vòng trên không được rất nhiều khán giả chia sẻ trên mạng xã hội là một trong những hình ảnh ấn tượng và nhận xét là “tuyệt đối điện ảnh” trong những ngày qua.

Anh kể rằng, để hoàn thiện cảnh quay chưa đến một phút này, ê-kíp đã phải làm việc rất tỉ mỉ và chỉnh góc quay nhiều lần.

Thiết bị quay được gắn trong buồng lái, cánh và dưới gầm của các máy bay huấn luyện chiến đấu đã tạo nên những khuôn hình "tuyệt đối điện ảnh". Những vị trí đặt máy quay được phía không quân xét duyện cẩn thận để đảm bảo an toàn bay (Ảnh: Nhân vật cung cấp).

Anh chia sẻ thêm: “Trước khi ghi hình chính thức, chúng tôi đã phải làm lại cảnh quay này nhiều lần tới mức, bạn Long Hella (phụ trách hậu kỳ khối không quân) khi thấy tôi bước vào khu vực tác nghiệp, phải thốt lên: “Trời ơi, ông Hoài lại đến nữa rồi”.

Bởi vì mỗi lần tôi đến là có những ý kiến mới từ các bên phối hợp, cần phải thay đổi lớn về phương án thực hiện cảnh quay. Do thời tiết, hoặc phương án đường bay từ phía không quân thay đổi độ cao, hướng bay...

Sau ngày tổng hợp luyện 30/8, ê-kíp họp rút kinh nghiệm đã đưa quyết định thực hiện, nhưng đến 1h sáng ngày 2/9, chúng tôi mới hoàn thành tất cả các yêu cầu kỹ thuật thực hiện cảnh quay dự trù cho SU-30MK2 phù hợp với các điều kiện thời tiết có độ mù cao, đường bay điều chỉnh thay đổi”.

Cùng với đó, những người quyết định đưa các cảnh quay “điện ảnh” này lên sóng đã xử lý hàng chục đường tín hiệu hình ảnh trực tiếp truyền về, cũng góp công rất lớn. Nhưng vì họ làm việc lặng thầm ở xe màu (xe truyền hình lưu động), nên được ít người biết đến.

Hậu trường lắp đặt thiết bị và thực hiện các cảnh quay đặc biệt trên bầu trời của ê-kíp do anh Nghiêm Bá Hoài dẫn dắt (Ảnh: Nhân vật cung cấp).

Đạo diễn hình ảnh Nghiêm Bá Hoài nhấn mạnh: “Việc kết hợp nhiều yếu tố hình ảnh, kỹ thuật, màu sắc cảnh quay trong một chương trình truyền hình có hơn 30 đường tín hiệu từ các thiết bị quay truyền về xe màu tổng, cho thấy đội ngũ sản xuất của VTV đã làm chủ công nghệ kỹ thuật truyền hình trực tiếp”.

170 con người làm nên những cảnh quay đặc biệt của A80

Trong cuộc trò chuyện, đạo diễn Nghiêm Bá Hoài cũng xóa bỏ hoài nghi về việc có chuyên gia nước ngoài hỗ trợ thực hiện những cảnh quay đắt giá trên không, trên biển hay tại Quảng trường Ba Đình.

“Tổ chuyên môn hình ảnh quay đặc biệt mà tôi được giao nhiệm vụ có 170 người. Và khi thực hiện sự kiện ngày 2/9 thì toàn bộ ê-kíp sản xuất chương trình phải có 6 tổ chuyên môn, chưa tính ê-kíp hậu kỳ, truyền dẫn phát sóng tại Đài Truyền hình Việt Nam", anh Nghiêm Bá Hoài kể.

Để có thêm kiến thức và kinh nghiệm thực tế về sản xuất chương trình sự kiện lớn như A80, Đài truyền hình Việt Nam đã mời 3 chuyên gia Nga về Việt Nam và một số nhà quay phim, chuyên gia âm thanh, giảng viên Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh trao đổi cùng các tổ chuyên môn từ trước đó vài tháng.

Anh cho biết: "Chúng tôi đặt ra nhiều tình huống xử lý hiện trường, phương án kỹ thuật, cách bố trí hệ thống máy quay, vấn đề thời tiết và không gian địa điểm… Tuy nhiên, do điều kiện thực tế lễ diễu binh, diễu hành của Việt Nam có yếu tố đặc thù, nên ê-kíp của VTV phải lựa chọn và quyết định theo kịch bản thực tế diễn ra”.

Đạo diễn hình ảnh này cũng thông tin thêm: “Chỉ đạo mà chúng tôi nhận được là: Sự kiện A80 không phải là sự phô diễn đội quân chiến đấu ra trận, không thể khoe khoang khí tài quy mô lớn nhằm biểu diễn lực lượng quân sự, cảnh sát an ninh..., mà là một sự kiện giới thiệu hình ảnh lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân gắn kết đồng lòng, cùng thể hiện tinh thần Việt Nam luôn chủ động trong mọi tình huống, trân trọng giá trị của hoà bình.

Vì vậy, cách quay và kể câu chuyện của sự kiện qua chuỗi hình ảnh truyền hình phải mang bản sắc Việt Nam. Đó cũng là lý do vì sao phần kết sự kiện, hàng loạt hình ảnh các đội quân diễu binh trong lòng thành phố, giữa sự yêu thương và ủng hộ của nhiều người dân đứng ở hai bên đường đã được chúng tôi chủ đích khai thác. Với tôi, đây là những khuôn hình có nhiều cảm xúc rất đẹp khi khép lại sự kiện.

Nói như vậy để thấy, tôi và nhiều đồng nghiệp được giao nhiệm vụ quay phim, tổ chức đạo diễn hình ảnh trong sự kiện này luôn ý thức: Nếu một chương trình diễn ra mà khán giả chỉ quan tâm đến hình ảnh đẹp, chỉ thấy quay phim phô diễn góc quay, động tác máy mà quên mất thông điệp nội dung chuyển tải, khán giả không có cảm xúc khi theo dõi thì đó chưa phải là chương trình đạt yêu cầu”.

Trưởng phòng Đạo diễn hình ảnh VFC Nghiêm Bá Hoài cũng là người đã mời “anh quay phim chạy steadicam (máy quay cân bằng)” Lê Bảo Hân vào ê-kíp cảnh quay đặc biệt do đánh giá cao kỹ năng chuyên môn của nhân sự.

“Hân cũng như 170 con người tôi đã đưa vào ê-kíp thực hiện chiến dịch A80 lần này, đều là những người giỏi trong chuyên môn. Họ là những người của VFC, VTV và cả những người ở bên ngoài có khả năng và sự nhiệt huyết.

Khi tôi gọi để thành lập ê-kíp làm việc, không một ai nói không, cũng không một ai đặt thù lao lên trên hết, mà đều hiểu trách nhiệm và sự quan trọng, ý nghĩa của sự kiện này, nên rất nhiệt tình tham gia để đóng góp cho chất lượng chương trình đến hàng chục triệu khán giả”, anh Hoài cho hay.

Theo anh Nghiêm Bá Hoài, để đảm bảo chất lượng chuyên môn và sự khớp nối của mọi khâu trong quá trình quay hình theo đúng chỉ đạo, mỗi khâu quay dựng dù là trên trời, dưới đất hay trên biển đều có các đạo diễn hình ảnh của VTV trực tiếp giám sát, những người quay phim dù rất giỏi nghề, đều phải tuân thủ, làm theo yêu cầu của ê-kíp đạo diễn trong suốt tiến trình diễn ra sự kiện.

Được biết, ê-kíp cảnh quay đặc biệt của A80 cũng có các đối tác có chuyên môn về flycam (máy quay trên không) và máy quay gắn trên các thiết bị di chuyển linh hoạt. Tất cả là để tạo nên nhiều khuôn hình sinh động, đa dạng nhằm tôn vinh các chiến sĩ, đại biểu tham gia diễu binh, diễu hành, thể hiện quy mô, tính chất lịch sử của sự kiện

Nam đạo diễn bộc bạch: “Ý thức như vậy nên tôi luôn đề ra các yêu cầu cao ở tất cả các thành viên trong ê-kíp, kể cả người ở trong hay ngoài đơn vị. Từ tháng 7, chúng tôi tập luyện cách quay đội hình diễu binh ở Miếu Môn (Hà Nội) cũng các chiến sĩ tham gia diễu binh.

Ê-kíp chúng tôi liên tục xuất phát vào lúc 3-4h hàng ngày để sẵn sàng máy móc lúc 6h bắt đầu làm việc, nên chỉ cần một người đi muộn, sẽ ảnh hưởng đến cả ê-kíp. Vì thế, tính kỷ luật làm việc là đòi hỏi đầu tiên, trước khi nói đến chuyên môn giỏi hay không”.

Khi ở Miếu Môn, tận mắt chứng kiến cảnh các chiến sĩ từ nhiều lực lượng, cả những nữ chiến sĩ tập diễu binh dưới thời tiết nắng nóng, họ đã đổ mồ hôi, phơi nắng, phơi mưa tập luyện trong nhiều tháng để chuẩn bị cho A80, anh Hoài và nhiều đồng nghiệp đã tự nhủ: “Dù áp lực và nhiều thách thức cũng phải cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ để không phụ công sức của các chiến sĩ”.

Đạo diễn hình ảnh Nghiêm Bá Hoài chia sẻ, sau khi hoàn tất công việc quay phim phát sóng trực tiếp tại Quảng trường Ba Đình vào buổi trưa ngày 2/9, anh và toàn thể ê-kíp hơn 500 người tham gia đã reo hò ăn mừng.

"Khi kết thúc chương trình, cảm xúc của chúng tôi vỡ òa. Chúng tôi là những người đàn ông sức dài vai rộng, hàng ngày bê vác máy móc hàng chục cân chẳng nề hà, nhưng khi đó, nhiều anh em trong ê-kíp ôm nhau khóc như trẻ con. Bởi chúng tôi đã hoà chung với tất cả mọi người, đó là sự tự hào hai tiếng Việt Nam", anh Hoài bày tỏ.

Hình ảnh các nhân viên trong ê-kíp đặc biệt của VFC lắp đặt máy quay trên các xe khí tài, xe diễu hành A80 (Ảnh: Nhân vật cung cấp).